29 aug. 20202 minuten om te lezen

Verbinding en hoogsensitiviteit op de werkvloer

Er zijn drie psychologische basisbehoeften[1]: autonomie, een gevoel van competentie en verbinding. Op de werkvloer vertaalt dat laatste zich naar verbinding met het hogere doel van de organisatie en (sociale) verbinding met elkaar. Als in deze drie behoeften wordt voorzien, dan zorgt dat voor een toename in het werkgeluk.

Werkgeluk

Tijdens de coronacrisis is de autonomie van medewerkers flink toegenomen maar de verbinding gedaald. Hetzelfde geldt voor ons algehele geluksgevoel. Dat is met meer dan een punt afgenomen, zo blijkt uit een eerste meting[2] onder 1000 inwoners van Nederland door EHERO, het geluksinstituut van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ook het geluk op de werkvloer staat onder druk. Uit data van meer dan 40 organisaties over het (thuis)werkgeluk van hun personeel volgt dat aandacht voor verbinding, communicatie en (mentaal) welzijn, deze organisaties door de eerste moeilijke fase heeft geholpen[3].

Sturen op geluk begon al voor de Corona-periode ingeburgerd te raken op de werkvloer. Steeds meer organisaties zien inmiddels de voordelen ervan: de productiviteit, creativiteit en onderlinge verbinding en samenwerking verbetert.

Verbinding

Voor hoogsensitieve medewerkers is het ervaren van verbinding extra belangrijk. Ze worden niet voor niets door Prof. dr. Elke van Hoof omschreven als de kanaries in de kolenmijn. Zij vallen bij een giftige, verziekte sfeer het eerste om. Uit een omvangrijk en internationaal onderzoek[4] onder leiding van drs. Esther Bergsma onder 5500 hoogsensitieve medewerkers volgt ook dat een goede sfeer de nummer 1 voorwaarde is voor deze groep om optimaal te presteren. Dat heeft volgens Bergsma alles te maken met de sterke gerichtheid van het hoogsensitieve brein op de sociale context.

Signaleren

Het vroegtijdig signalerend vermogen van hoogsensitieve medewerkers maakt hen van grote waarde voor leidinggevenden. Tegelijkertijd zijn het ook de hoogsensitieve medewerkers die verbinding op de werkvloer kunnen bevorderen door hun vermogen om te luisteren naar de behoeften van de ander, door empathie te tonen en door hun omgevingssensitiviteit. Deze eigenschappen kunnen hen tot zeer effectieve leidinggevenden maken, aldus auteur John Huges[5] en Elaine Aron, klinisch psychologe en grondlegster van het begrip hoogsensitiviteit[6].

Verbinding met jezelf

De externe oriëntatie en gerichtheid op anderen heeft echter ook een keerzijde; hoogsensitieve medewerkers verliezen soms de verbinding met zichzelf. Terwijl verbinding met jezelf een voorwaarde is om met anderen te kunnen verbinden. Het stelt je in staat om aan prikkelmanagement te doen en overprikkeling te voorkomen. Een overprikkeld hoogsensitief persoon sluit zich doorgaans af voor anderen; van verbinding is dan geen sprake meer.

Verbinding en hoogsensitieve werknemers

De crux voor hoogsensitieve medewerkers is dus om eerst de verbinding te maken met zichzelf, waarna zij verbinding kunnen maken met anderen. Dit komt hun eigen werkgeluk en het werkgeluk van hun collega’s ten goede! Organisaties en leidinggevenden kunnen hoogsensitieve medewerkers hierbij ondersteunen door een cultuur van openheid, vertrouwen en veiligheid te creëren waarbinnen hoogsensitiviteit bespreekbaar is en mensen zichzelf durven te zijn. Dan creëer je daadwerkelijk diversiteit en inclusie; het summum van verbinding!